Skip to main content
| author

کار درمانی برای بیماران اوتیسم

10 آبان, 1401

اوتیسم مانند هر بیماری دیگر با توجه و مراقبت، قابل کنترل است. افراد به خصوص کودکان مبتلا به اوتیسم در نحوه پردازش اطلاعات و برقراری ارتباط با اطرافیان خود دچار مشکل هستند.

طبق تحقیقات انجام شده، کار درمانی در بهبود این بیماری بسیار موثر می باشد. اما برای اجرای کار درمانی برای فرد اوتیسم ابتدا باید علائم و شدت اختلال را تشخیص داد. متخصص کاردرمانی به افراد اوتیسمی کمک می کنند که محیط اطراف خود را بهتر بشناسند و فعالیت های روزمره خود را بدون مشکل خاصی ادامه دهند. در این مطلب قصد داریم در مورد کاردرمانی برای بیماران اوتیسم  صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

اختلال اوتیسم چیست؟

این اختلال به واسطه مجموعه ای از رفتارهای مشخص تعریف شده و به صورت یک طیف بوده که بر افراد مختلف به شکل و درجات متفاوت تاثیر می گذارد. اوتیسم یک اصطلاح است که برای توصیف گروهی از اختلالات عصبی توسعه یافته استفاده می گردد. این اختلالات اغلب با مشکلات ارتباطی و تعاملی با اجتماع مشخص می شوند و نوعی اختلال رشد است که بر برقراری ارتباط و رفتار فرد تاثیر می گذارد. افراد مبتلا به اوتیسم یا ADS، الگوهای رفتاری محدودی دارند که آن را به طور مداوم تکرار می کنند. اوتیسم بدون در نظر گرفتن نژاد، فرهنگ یا پیشینه اقتصادی در افراد نقاط مختلف دنیا می تواند بروز کند. اما احتمال ایجاد آن در پسرها 4 برابر دخترها می باشد. طبق آخرین تحقیقات مرکز پیشگیری و کنترل بیماری (CDC) تا سال 2014 تقریبا از هر 59 کودک، یک نفر به بیماری اوتیسم مبتلا بوده است.

اختلال اوتیسم چیست؟

انواع اوتیسم

در نسخه DSM این اختلال را به سه دسته تقسیم می کنند. اختلال اوتیستیک که همان اوتیسم است. سندروم آسپرگر در سر ملایم طبف اوتیسم قرار دارد. افراد مبتلا گاهی خیلی باهوش هستند ولی در روابط اجتماعی مشکل دارند. اختلال فراگیر رشد معین که به آن اختلال اوتیسم غیر معمول هم می گویند و دارای برخی از رفتارهای اوتیستیک می باشند. 

انواع اوتیسم

علائم بیماری اوتیسم

علائم اوتیسم در اوایل کودکی، بین 12 تا 24 ماهگی قابل مشاهده می باشد. با این حال ممکن است علائم زودتر یا دیرتر هم ظاهر شوند. علائم اولیه اوتیسم در کودکان با تاخیر قابل توجه در ارتباط کلامی یا پیشرفت های اجتماعی با محیط افراد همراه است. برخی از علائم اوتیسم عبارتند از:

  • مشکلات ارتباطی و تعامل اجتماعی مانند مشکل در بیان یا به اشتراک گذاشتن احساسات و علایق، حفظ ارتباط کلامی یا ادامه دادن مکالمه، مشکل در حفظ تماس چشمی یا خواندن زبان بدن فرد، دشواری در توسعه و ایجاد روابط اجتماعی دارند. به طور کلی ارتباط این کودکان به صورت یک طرفه است. حتی اگر مکالمه هایی را شروع کنند نمی توانند آن را به خوبی ادامه دهند و اطلاعاتی را بیان کنند. در واقع میزان رشد کلامی آن ها عقب تر از سنشان می باشد.
  • صحبت کردن این افراد مانند ربات است. 
  • الگوهای محدود و تکراری در رفتار یا فعالیت ها مانند پیروی سفت و سخت از یک سری رفتارهای خاص یا کارهای روزانه، داشتن یک سری علایق یا دغدغه های ثابت دارند. ممکن است کودک مبتلا به اوتیسم ساعت های طولانی فقط با یک وسیله بازی کند و علاقه ای به جدایی از آن نداشته باشد.

علائم بیماری اوتیسم

  • از کلمات تکراری و بی معنی استفاده می کنند. 
  • این افراد در پردازش حسی مشکل دارند. به عنوان مثال، ممکن است به یک صدای معمولی مانند بوق واکنشی شدید و دردناک نشان دهند. ممکن است آن ها نتوانند هماهنگی درستی بین حس بویایی، شنوایی و لامسه شان برقرار کنند. به همین دلیل هر گونه افزایش یا کاهش دریافت اطلاعات حسی خاص را به صورت واکنشی منفی بروز می دهند.
  • خواب و بیداری منظمی ندارند. 
  • افراد مبتلا به اوتیسم دارای اختلال در کوارش هستند. مشکلات گوارشی در 85 درصد از کودکان اوتیسم وجود دارد. این اختلال به خودی خود با مشکلاتی مانند یبوست، اسهال مزمن یا حتی بیماری های التهابی روده همراه است. 

کار درمانی برای بیماران اوتیسم

در حال حاضر هیچ روش درمانی مشخصی برای از بین بردن این اختلال وجود ندارد. اما با استفاده از تکنیک هایی می توان روند بهبود افراد را تسریع کرد تا زمانی که حداقل علائم را داشته باشند. از روش های معمول برای کنترل اختلال اوتیسم می توان به کار درمانی، بازی درمانی و گفتار درمانی اشاره نمود. هدف کار درمانی برای بیماران اوتیسم پرورش، حفظ و بهبود مهارت‌ های مورد نیاز در کودکان جهت دستیابی به عملکرد مناسب در مدرسه و منزل می باشد. استفاده از این توانبخشی در یادگیری، خودباوری، اعتماد به نفس، حفظ استقلال، تعامل اجتماعی و ابراز احساسات تاثیر مثبت دارد. همچنین افراد مبتلا به اوتیسم با کاردرمانی می توانند بر تکالیف تحیصلی خود تمرکز کنند، ارتباط متقابل برقرار نمایند، به مدیریت خود تنظیمی برسند و در بازی با هم سال های خود شرکت کنند.

برای بهره مندی از خدمات کاردرمانی می توانید به کار درمانی و گفتار درمانی در حکیمیه مراجعه کنید. 

کار درمانی برای بیماران اوتیسم

تمرین های کار درمانی برای بیماران اوتیسم

طبق مطالعات انجام شده، فعالیت شدید بیش از 20 دقیقه می تواند به کاهش رفتارهای تکراری، بیش فعالی و پر خاشگری افراد به خصوص کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند. همچنین باعث افزایش سلامت عمومی بدن آن ها می شود. کاردرمانگر برای بیماران اوتیسم تمرین هایی را در نظر می گیرد که به صورت همزمان میزان هماهنگی، قدرت، استقامت و آگاهی بدن او را افزایش دهد. برخی از تمرین های کار درمانی برای بیماران اوتیسم که توسط متخصص تجویز می شوند عبارتند از: 

  1. پرش ستاره ای: کارهای پرشی و حرکتی یکی از تمرین های عالی برای استقامت قلبی، عروقی، تقویت پاها و افزایش آگاهی بدن هستند. پرش ستاره ای را در هر مکانی می توان انجام داد. برای این تمرین کافی است فرد در حالت چمباتمه قرار گیرد (زانوها خم، پاها صاف و کف آن روی زمین، بازوها سمت قفسه سینه باشند). سپس از حالت چمباتمه، بازوها و پاها را به حالت X در بیاورد. مجدد بازوها و پاها را به حالت اولیه باز گرداند. این تمرین را حداکثر 20 بار می توان تکرار کرد.
  2. حلقه بازو: یکی از تمرین هایی است که به کاهش بروز رفتارهای تکراری مانند کف زدن و ... کمک می کند و انعطاف پذیری بدن فرد را بالا می برد. در این تمرین باید پاها را به عرض شانه باز کرد و دست ها را کنار هم قرار داد. سپس بازوها را در طرفین به عرض شانه بالا آورد و در همین زمان با بازوها شروع به ساختن دایره کرد. به تدریج می توان ابعاد این دایره را افزایش داد.
  3. تمرین های آیینه ای: بیماران اوتیسم به سختی با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می کنند. به همین دلیل تمرین های آیینه ای به بهبود این تعامل کمک می نمایند. برای انجام این تمرین، درمانگر روبروی بیمار می ایستد طوری که انگار خودش را در آیینه می بیند. سپس حرکات او را تقلید می کند. به عنوان مثال، اگر او بازوی راستش را بلند کرد درمانگر بازوی چپ خود را بلند می کند. این تمرین را برای یک الی دو دقیقه می توان تکرار کرد. برای ایجاد اثر بخشی بهتر، خوب است که دست بیمار در بعضی مواقع لمس شود.

تمرین های کار درمانی برای بیماران اوتیسم

 

تاثیر کار درمانی در بیماران اوتیسم

کار درمانی بیماران اوتیسم کمک می کند تا افراد با زندگی روزمره و اجتماعی خود بهتر کنار بیایند و رفتارهای تکراری را تا حد ممکن کاهش دهند. برای این منظور درمانگر از تمرینات درمانی مناسب مانند بازی و ...  استفاده می کند. از دیگر فواید کار درمانی در بیماری اوتیسم می توان به موارد زیر اشاره نمود.

  • اجرای صحیح تمرین های ورزشی مناسب: این مورد برای رسیدن به نتیجه بهتر، ضروری است. کاردرمانگر علاوه بر اجرای صحیح تمرینات، ملاحظات جسمی و روحی کودک را در نظر می گیرد. به عنوان مثال، کودک در انجام و تکرار تمرینات خسته نشود. علائم خستگی می توانند شامل تنگی نفس، سرگیجه، گرفتگی عضلات و ... باشند. متخصص شدت اجرای تمرین ها را به خوبی کنترل می کند. همچنین تلاش می نماید جلسات تمرین پرتحرک باشند و اطمینان حاصل می کند که کودک پیش از تمرین در وضعیت بدنی مناسبی باشد.
  • شناسایی و رفع مشکلات خواب: درمانگر در زمینه علت شناسی پزشکی و روانپزشکی مشکلات این چنینی تخصص دارد. به همین دلیل می تواند به بهبود اختلالات خواب و بیقراری افراد مبتلا به اختلالات اوتیسم کمک زیادی نماید. ممکن است کودک اوتیسم به اختلالات خواب مانند آپنه، راه رفتن در خواب، سندروم پاهای بی قرار یا وحشت زدگی شبانه دچار باشد. کاردرمانگر در کوتاه ترین زمان ممکن هر یک از این مشکلات را شناسایی و برطرف می کند.

تاثیر کار درمانی در بیماران اوتیسم

  • کنترل تغذیه و ویتامین های مورد نیاز: از دیگر فواید کار درمانی برای افراد مبتلا به اوتیسم، بررسی کیفیت رژیم غذایی و ویتامین مورد نیاز بدنشان است. یک رژیم غذایی مفید برای بیماران اوتیسم شامل میوه و سبزیجات تازه، مرغ و ماهی، چربی های اشباع نشده، مقدار زیادی آب و مایعات می باشد.
  • بهبود مهارت های زبانی و اجتماعی: کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است مانند هم سن و سال های خود به نقاط عطف رشد نرسند. به همین دلیل از مهارت های زبانی و اجتماعی کمتری نسبت به آن ها برخوردار هستند. به عنوان مثال، یک کودک دو ساله ی سالم به بازی های ساده علاقه نشان می دهد و یک کودک 4 ساله ی سالم از فعالیت کنار کودکان دیگر لذت می برد اما یک کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است در تعامل با دیگران دچار مشکل بوده یا از آن ها بیزار باشد. یک درمانگر مجرب می تواند با کاردرمانی بیماران اوتیسم نقش زیادی در بهبود مهارت های کلامی و تعاملات اجتماعی او داشته باشد.

سخن پایانی

کار درمانی یکی از روش های کنترل و کاهش علائم بیماران اوتیسم می باشد. برای رفع اختلال اوتیسم می توانید به مرکز کار درمانی و گفتار درمانی امید شرق مراجعه نمود تا ابتدا علائم بیماری را تشخیص دهد. سپس از برنامه ها و تمرین های مناسب کار درمانی برای رفع اختلال اوتیسم استفاده نماید.