Skip to main content
| halvaei

مراحل انحصار وراثت

20 مرداد, 1401

مراحل انحصار وراثت ، برای انجام امور مربوط به انحصار وراثت متوفی نیاز به گذراندن مراحلی می باشد. در اینجا شرح کوتاهی از این مراحل را بیان می کنیم:

 

مراحل انحصار وراثت


- فرم انحصار وراثت:

برای این کار نیاز است که به شورای حل اختلاف مراجعه شود. البته باید به شورای حل اختلاف شهری که متوفی در آن سکونت داشته مراجعه کرد. فرم انحصار وراثت را شورا به مراجعه کننده می دهد تا تکمیل کرده و تحویل نماید. در این فرم باید نام و مشخصات تمام اشخاصی که از فرد متوفی ارث می برند همراه با نسبتی که با وی دارند مشخص شود. پس از تکمیل فرم و تهیه مدارک مورد نیاز برای ادامه ی فرایند انجام خواهد شد.


- تایید وراثت:

مرحله ی تایید وراثت یکی از مهم ترین مراحل انجام انحصار وراثت است. به این صورت که باید استشهاد محضری تهیه شود. در این جا یکی از افراد به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و فرمی را که از شورای حل اختلاف گرفته و تکمیل کرده را همراه می برد. البته در این مراجعه باید اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی تمام وراث به همراه گواهی فوت متوفی نیز موجود باشد. برای مراجعه به دفتر اسناد رسمی نیاز به حضور دو نفر به عنوان شاهد می باشد. این دو نفر باید با وراث آشنا باشند. در دفترخانه سندی با عنوان شهادت نامه تدوین و به امضای شاهدها و وراث می رسد. این سند همان استشهاد محضری می باشد. استشهاد تدوین شده را بعداً باید به شورای حل اختلاف ارائه کرد.


- تعیین میزان مالیات بر اثر:

بعد از تایید وارثان نیاز به تعیین میزان مالیات بر اموال فرد متوفی است. در این مرحله فهرست کاملی از اموال شخص متوفی تهیه می شود. پس از آن این فهرست را به اداره ی دارایی برده و در آنجا میزان مالیات بر ارث تعیین می شود. برای وراث مختلفی میزان مالیات متفاوت است و این میزان بر اساس نسبت فرد با متوفی متغیر است. اداره ی دارایی رسیدی با عنوان رسید مالیات بر ارث به شما تحویل می دهد که برای ادامه ی مراحل انحصار وراثت مورد نیاز خواهد بود.


- مراجعه به شورای حل اختلاف:

فرم تکمیل شده ی مربوط به انحصار وراثت که در دفتر اسناد رسمی به وسیله شاهدها و وراث امضا و تایید شده در این مرحله به شورای حل اختلاف ارائه می شود. البته همراه این فرد اصل شناسنامه تمام وراث، کپی برابر اصل عقدنامه ی همسر متوفی، فرم دادخواست انحصار وراثت، گواهی فوت به همراه رسید مالیات بر ارث نیز نیاز است. در این مرحله مراجعه و حضور یکی از وراث کفایت می کند و نیاز به حضور تمام افراد نیست.


- اقداماتی که شورای حل اختلاف انجام می دهد:

با رسیدن به این مرحله ادامه ی فرایند به عهده ی شورای حل اختلاف خواهد بود. در این جا تمام مدارک بررسی شده و تقاضای انحصار وراثت در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار منتشر خواهد شد. این کار به این علت انجام می شود که اگر وراث دیگری نیز هستند با انتشار آگهی به دادگاه مراجعه نمایند. هزینه ی انتشار این آگهی بر عهده ی وراث می باشد. در صورتی که یک ماه از انتشار آگهی سپری شد و کسی به دادگاه مراجعه نکرد گواهی انحصار وراثت صادر خواهد شد.


- اعتراض به انحصار وراثت:

پس از آن که گواهی انحصار وراثت صادر شد امکان اعتراض برای دو دسته از افراد وجود دارد. اگر دادستان تشخیص دهد که فرد متوفی وارث ندارد و درخواست انحصار وراثت بی پایه است می تواند اعتراض نماید. علاوه بر این مورد، در صورتی که شخصی ادعا کند که از وراث است می تواند به انحصار وراثت صادر شده اعتراض نماید. به این ترتیب امکان درخواست تجدید نظر وجود دارد.


- تقسیم ارث:

مرحله ی آخر در انحصار وراثت تقسیم ارث است. بعد از انجام انحصار وراثت و صدور گواهی تایید، تقسیم اموال انجام می شود. در این مرحله حضور تمام ورثه یا وکلای آن ها لازم است. افراد با داشتن گواهی انحصار وراثت می توانند از حساب بانکی فرد متوفی برداشت داشته باشند. همچنین امکان ثبت ملک و املاک فرد متوفی با وجود این گواهی میسر است.

تقسیم ارث
انحصار وراثت چیست؟


زمانی که فردی فوت می کند اموالی که دارد به ورثه ارث می رسد. در این صورت نیاز است که ورثه تعیین شوند تا بتوان سهم الارث هر یک را مشخص کرد. به این ترتیب برای سهم الارث برای ماترک تعیین می شود که به این عمل انحصار وراثت می گویند. در این میان صحبت از موت حقیقی یا فرضی است. موت فرضی اشاره به فرد غایبی دارد که براساس حکم دادگاه و قانون مرده فرض می شود. در صورتی که فردی مفقودالاثر شود اموالی که دارد تقسیم نخواهد شد. اما در صورتی که فوت او ثابت شد یا مدت زمان زیادی گذشت که پس از آن ممکن نیست فرد زنده باشد، اموالش قابل تقسیم خواهد بود.


مدارک لازم برای انحصار وراثت


برای اقدام به انحصار وراثت مدارکی مورد نیاز است که در اینجا به آن اشاره می کنیم:
- شناسنامه، کارت ملی
- گواهی فوت متوفی
- کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی ورثه
- دادخواست مکتوب برای انحصار وراثت
- تهیه استشهاد محضری
- رسید برگه مالیات بر ارث
- وصیت نامه در صورتی که شخص پیش از فوت مکتوب کرده باشد
- کپی عقد نامه همسر شخص متوفی


گواهی انحصار وراثت چیست؟


زمانی که دادگاه بتواند وارثان را مشخص نماید یک گواهی با عنوان گواهی انحصار وراثت صادر می کند. برای دریافت این گواهی هر یک از وراث می تواند اقدام نماید. این گواهی را شورای حل اختلاف شهری که متوفی در آن ساکن بوده صادر می کند. در این گواهی میزان ارث هر یک از وارثان تعیین می شود.


سخن پایانی


پس از فوت شخص دارایی ها و اموالش تعیین تکلیف می شود. به این معنی که افرادی که نسبت خونی با متوفی داشته و براساس قانون جزو وارثان می باشند می توانند درخواست انحصار وراثت نمایند. در این مقاله سعی کردیم روند این کار را به صورت خلاصه و ساده بیان کنیم تا برای همگان قابل فهم بوده و افراد با این روند آشنایی پیدا نمایند.