Skip to main content
| author

طلاق غیابی و همه چیز درباره ی آن

21 مرداد, 1401

طلاق غیابی و همه چیز درباره ی آن ، با جاری شدن صیغه عقد بین زن و مرد، پیمان محکمی بین طرفین بسته خواهد شد تا سال ‌ها با عشق و صمیمیت در کنار هم زندگی کنند. البته در این بین، موانع و مشکلاتی به وجود می ‌آید که تحمل ادامه زندگی برای هر یک از طرفین سخت شده و تصمیم به جدایی

(طلاق) می گیرند. طلاق به معنی از بین رفتن رابطه زوجیت می باشد و مختص ازدواج دائم بوده و ازدواج موقت (صیغه) را در برنمی گیرد. پایان ازدواج موقت به روش های دیگر می باشد. طلاق در لغت به معنی ترک کردن، رهایی و آزاد کردن است. در واقع با طلاق، زن و مرد یکدیگر را ترک و رها می ‌سازند. طلاق در حقوق به معنای انحلال عقد دائم نکاح، با رعایت تشریفات ویژه است. برای جدایی و اتمام زندگی مشترک قانون طلاق را پیش بینی نموده است. انواع طلاقرا می توان به طلاق رجعی، خلع و مبارات، طلاق توافقی و طلاق به درخواست زن و مرد و ... دسته بندی کرد. در صورتی که مرد یا زن در غیاب یکدیگر برای طلاق اقدام کنند باید دادخواست طلاق غیابی دهند. در ادامه با ما همراه باشید تا با طلاق غیابی بیشتر آشنا شوید.


طلاق غیابی چیست؟


طلاق غیابی نوعی از طلاق است که در آن یکی از زوجین بدون عذر موجه، زندگی مشترک را ترک کند. شخص دوم در غیاب دیگری او را به دادگاه ارائه کند و دادگاه با توجه به شرایط و قوانین موجود رای به انجام طلاق بدون حضور یکی از زوجین دهد.

طلاق غیابی چیست؟

فقط با وجود دو شرط طلاق غیابی انجام می شود. این دو شرط عبارتند از:
1- خوانده، وکیل، قائم مقام یا نماینده ی قانونی او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده و به صورت کتبی نیز دفاع نکرده باشد.
2- اخطاریه حضور در جلسه ی دادرسی به او، ابلاغ قانونی (ابلاغ قانونی اصطلاحی در برابر ابلاغ واقعی است) شده باشد. یعنی خود شخص اخطاریه را تحویل نگرفته باشد.
در خصوص دعوای طلاق نیز با وجود دو شرط بالا، حکمی که صادر می شود غیابی خواهد بود.


مراحل و شرایط طلاق غیابی


یکی از زوجین به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواستی مبنی بر طلاق تنظیم می کند. بعد از آن دادگاه ابلاغیه ای برای طرفین در خصوص حضورشان در دادگاه ارسال می کند. حال زمانی که شخصی دادخواست علیه او تنظیم شده است ابلاغیه را دریافت نکند و یا با وجود دریافت ابلاغیه از حضور در جلسات دادگاه امتناع کند، قاضی رای دادگاه را بر اساس عدم حضور آن شخص به صورت غیابی صادر خواهد کرد. زیرا همانطور که بیان شد به طلاقی غیابی گفته می شود که خوانده، وکیل، نماینده و قائم‌ مقام او در هیچ یک از جلسات دادگاه حضور پیدا نکند. همچنین اخطاریه حضور در جلسه دادگاه و دادرسی به او ابلاغیه قانونی شده باشد و خود شخص اخطاریه را تحویل نگرفته باشد.


طلاق غیابی از طرف مرد چگونه است؟


زمانی که طلاق به درخواست مرد باشد، مرد نیازی به داشتن دلیل برای طلاق ندارد و می تواند با پرداخت حقوق مالی همسر خود و یا در نظر گرفتن شرایطی برای پرداخت آن، برای طلاق اقدام نماید. در این حالت مرد خواهان طلاق و زن خوانده محسوب می شود. حال اگر زن در سامانه ی ثنا ثبت نام نکرده باشد و اخطاریه به او ابلاغ واقعی نشود، او در جلسات دادرسی حاضر نشود و لایحه ای هم ارسال نکند، رایی که در خصوص طلاق صادر می شود غیابی خواهد بود. در این صورت زن در 20 روز از تاریخ ابلاغ واقعی رای غیابی، می تواند نسبت به آن اعتراض کند. در صورتی که زن مقیم خارج از کشور باشد، دو ماه از تاریخ ابلاغ واقعی رای دادگاه برای اعتراض فرصت دارد.
در مواردی که طلاق از سوی مرد و غیابی باشد، مرد برای ثبت طلاق باید تکلیف حقوق مالی زن را مشخص نماید. از حقوق مالی می توان مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت و شرط تنصیف اموال (نصف شدن اموال مرد بعد از طلاق) را نام برد.


طلاق غیابی از طرف زن چگونه است؟


طلاق از حقوق مرد می باشد و زن در موارد محدودی می تواند از همسر خود طلاق بگیرد. مواردی که ن می تواند طلاق بگیرد، عبارتند از:
• اولین مورد این است که ضمن عقد ازدواج، شرطی گذاشته شود که به زن وکالت در طلاق یا به زبان عرف، حق طلاق داده شود. یعنی زن نماینده ی شوهر خود می شود که در این مورد زن لازم است ثابت کند که شرط تحقق یافته است.
• در مواردی که بدون هیچ شرطی در دفتر خانه اسناد رسمی، مرد به همسر خود وکالت در طلاق می دهد. در این صورت زن می تواند هر زمان بخواهد با استفاده از وکالتنامه به دادگاه مراجعه کند و از همسر خود طلاق گیرد.
• اگر مردی بیش از 4 سال غایب مفقود الاثر باشد، همسر او می تواند تقاضای طلاق کند. منظور از غایب مفقود الاثر کسی است که برای مدت طولانی ناپدید شده و به هیچ وجه خبری از او نیست.
• هر گاه مرد نفقه ی همسر خود را پرداخت نکند، و دادگاه هم نتواند او را مجبور به پرداخت نماید، دادگاه مرد را مجبور به طلاق می کند.
• اگر مرد توان پرداخت نفقه را نداشته باشد، نیز همین ماده مورد استفاده قرار می گیرد. در این شرایط لازم است زن درخواست نفقه دهد، مرد محکوم به پرداخت نفقه شود. ولی نفقه پرداخت نکند.
• هرگاه ادامه ی زندگی زناشویی برای زن ممکن نباشد. همچنین با ادامه ی زندگی زناشویی زن در سختی قرار گیرد، می تواند به دادگاه مراجعه کند و با اثبات عسر و حرج خود، از مرد جدا شود.
منظور از عسر و حرج به وجود آمدن وضعیتی است که ادامه ی زندگی را برای زن با سختی همراه کند و تحمل آن مشکل باشد.


موارد عسر و حرج عبارتند از:

موارد عسر و حرج


- شوهر در طول 1 سال، زندگی خانوادگی حداقل به مدت 6 ماه پشت سر هم یا 9 ماه متناوب بدون داشتن عذر موجه، ترک زندگی مشترک کرده باشد.
- مرد به انواع مواد مخدر یا مشروبات الکلی اعتیاد داشته باشد و از ترک آن خودداری کند یا نتوان او را مجبور به ترک نمود. این اعتیاد باید به اساس زندگی خانوادگی مشکل وارد کند تا موجب عسر و حرج زن شناخته شود.
- همچنین اگر مرد قول داده باشد در مدت معینی اعتیاد خود را کنار بگذارد، اما به تعهد خود عمل نکند یا پس از ترک اعتیاد مجددا به سراغ مواد مخدر یا مشروبات الکلی رود، زن می تواند تقاضای طلاق کند.
- در صورتی که مرد به صورت قطعی به مدت 5 سال یا بیشتر محکوم به حبس شود.
- ضرب و شتم و هر گونه سوء رفتار شوهر که از سوی زن قابل تحمل نباشد.
- مرد به بیماری های صعب العلاج روانی یا هر بیماری صعب العلاج دیگری مبتلا باشد که زندگی مشترک را با مشکل روبرو نماید.


نکته ی بسیار مهم این است که تشخیص عسر و حرج زن با قاضی دادگاه می باشد. ممکن است دادگاه شرایط دیگری غیر موارد بالا را موجب عسر و حرج زن تشخیص دهد و با استفاده از آن حکم طلاق صادر کند. در واقع در مورد اثبات عسر و حرج دست قاضی بسیار باز است. قاضی با توجه به دلایل، شرایط، امارات و نشانه ها تصمیم می گیرد که آیا زن در سختی می کشد یا خیر.


وضعیت حضانت کودکان در طلاق غیابی


طبق قانون، حضانت دختر و پسر تا پایان 7 سالگی با مادر و دختر از 7 تا 9 سالگی با پدر می باشد. حضانت پسر هم از 7 تا 15 سالگی با پدر است. درطلاق غیابی تا زمانی که شوهر مجهوالمکان (مفقود الاثر) باشد، حتی اگر فرزند از قید حضانت مادر خارج شود، حضانت با مادر می باشد. حال هر زمانی که پدر بازگردد اگر فرزند در قید حضانت پدر باشد، می تواند از طریق مراجع قضایی پیگیری کند. این مورد طبق قانون نفقه، فرزندان با پدر می باشند.

وضعیت حضانت کودکان در طلاق غیابی


وکیل برای طلاق غیابی


حضور وکیل در هر زمینه حقوقی می ‌تواند بسیار کمک کننده باشد. از آنجایی که قوانین هر روزه در حال تغییر هستند و دادگاه‌ ها شلوغ و سرسام آورند، پس حضور شخصی که به تمامی قوانین به روز تسلط داشته باشد و بتواند به جای ما برای انجام امور حقوقی ‌مان در دادگاه حضور پیدا کند، بسیار کمک کننده است. استفاده از وکیل در طلاق غیابی مزایایی دارد. از این مزایان می توان موارد زیر را نام برد.
• عدم نیاز به حضور زوج در جلسات داوری
• چگونگی و نحوه پرداخت حقوق زن را می توان به وکیل دادگستری سپرد.
• اجرای حکم طلاق بدون نیاز به حضور زوج، توسط وکیل منتخب او انجام خواهد شد.
• همچین در هیچ یک از مراحل دادرسی نیاز به حضور مرد در دادگاه نمی ‌باشد.


طلاق غیابی چه مدت طول می ‌کشد؟


متاسفانه برای پاسخ به این سوال جواب قطعی وجود ندارد. زیرا بسته به اینکه طلاق غیابی از طرف زن باشد یا از طرف مرد، علت طلاق نبودن مرد یا زن باشد، پرداخت نفقه و ... مدت زمان‌ متفاوت می باشد. برای مثال در صورتی که مرد به مدت 4 سال حضور نداشته باشد، باید اطلاعیه ‌ای در روزنامه‌ های کثیرالانتشار منتشر شود. مدت زمانی بگذرد تا بعد از بررسی ‌ها حکم طلاق داده شود. مدت زمان طلاق غیابی به فاکتورها و عوامل متعددی بستگی دارد که مهم ترین آنها دسترسی به زوج و ارسال ابلاغیه می باشد.


نکات مهم در طلاق غیابی از طرف زوج


• عدم حضور یکی از زوجین در جلسات دادگاه: همانطور از نام این نوع طلاق پیدا است، باید حتما یکی از طرفین غیبت داشته باشند تا دادگاه رای بر طلاق غیابی دهد. بنابراین یکی از انواع طلاق‌ هایی می باشد که رایج است و محدودیتی در آن وجود ندارد.
• عدم تقدیم لایحه: مطابق با اصلاحیه ماده 1133 قانون مدنی‌ با رعایت شرایط خاص مرد اجازه دارد همسر خود را طلاق دهد.
• زوج می بایست گواهی عدم امکان سازش را ظرف مدت 3 ماه به دفاتر طلاق برای اجرای صیغه طلاق تحویل دهد. در غیر این صورت حکم طلاق صادر شده از اعتبار ساقط خواهد شد.


سخن آخر


بعد از صورت گرفتن طلاق غیابی و سپری شدن زمان عده، زن در صورت باکره بودن بدون اجازه پدر یا جد پدری می ‌تواند ازدواج مجددی داشته باشد و به عقد فرد دیگری درآید. درنهایت ازدواج مجدد به سادگی انجام خواهد گرفت و دیگر نیازی به اجازه پدر نیست و زن باکره می ‌تواند به سادگی مجددا ازدواج کند.