شهادت دروغ و مجازات آن ، یکی از روش های اثبات ادعا و دعوا شهادت دادن است. این کار به این معنی است که فردی به عنوان شاهد یا گواه درباره ی درستی و حقیقت یک مساله خبر دارد. به این ترتیب این فرد در محاکم قضایی حاضر شده و گواهی می دهد. البته این شهادت دادن گاهی به نفع دیگران و گاهی به ضرر آنهاست.

معنای حقیقی شهادت کاملا از اقرار متفاوت است. حال اگر شاهد اطلاعی بدهد که خلاف واقعیت است شهادت دروغ اتفاق افتاده است. از آنجایی که شهادت و گواهی دادن می تواند تاثیر زیادی در رای و حکم آخر دادگاه داشته باشد بسیار مهم می باشد. شهادت و گواهی دادن امری است که عمدی و خواسته انجام می شود. قبل از اینکه فردی شهادت بدهد سوگند یاد می کند که حقیقت را بیان کند. بنابراین همه باید به این امر آگاه باشند که باید حقیقت را بیان کنند. در صورتی که فردی به جای حقیقت کذب و دروغ بگوید مرتکب جرم شهادت دروغ می شود.

مجازات شهادت دروغ

بهتر است اطلاع داشته باشید که شهادتی که حقیقت را مخفی کند شهادت دروغ می باشد. این کار نوعی جرم محسوب می شود. به این معنی که اگر شهادت دروغ در محاکم قضایی و دادگاه انجام شود جرم تلقی می شود. حال این جرم دو شرط را شامل می شود:
- شهادت دروغ در صورتی که در دادگاه و محاکم قضایی انجام شود جرم است. یعنی تمام شهادت و گواهی هایی که خارج از این صورت بگیرد را نمی توان جرم دانست. مثلا اگر شخصی در کلانتری و مانند آن شهادت دروغ بدهد جرم به حساب نمی آید.
- شهادت دروغ در محاکم قضایی و دادگاه در صورتی که نزد مقامات رسمی اتفاق بیفتد جرم می باشد. شهادتی که جلوی افرادی که دارای صلاحیت نیستند اتفاق بیفتد جرم به حساب نمی آید.
همان طور که در بالا گفتیم شهادت دروغ به عنوان جرم تلقی می شود. برای هر جرمی نیز مجازاتی در نظر گرفته می شود. در قانوان مجازات اسلامی ماده ی شماره 650 نوشته شده که هر فردی که در دادگاه و نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس محکوم می شود. یا به یک میلیون و پانصد تا دوازده میلیون ریال جریمه نقدی حکم می دهند. در تبصره ی مربوط به این ماده هم آمده که مجازات یاد شده علاوه بر مجازاتی است که در مورد حد، قصاص و دیه برای این نوع شهادت در نظر گرفته شده است. بنابراین در صورتی که فردی در دادگاه شهادت دروغ بدهد مجازات ماده 650 را شامل می شود. ولی اگر در مورد حد، قصاص و دیه فردی شهادت دروغ بدهد و براین اساس یک نفر به حد، دیه یا قصاص محکوم شود شاهد مجازات مربوط به شهادت دروغ این بخش را نیز خواهد داشت.

اهمیت شهادت و شهادت دروغ

گواهی دادن یا همان شهادت در دادگاه به این معنی است که افراد درباره ی دیده ها و شنیده ها و اطلاعاتی که دارند موضوعی را شرح می دهند. براساس این شرح در دادگاه تصمیم گیری شده و حکم تعیین خواهد شد. بنابراین توجه به اهمیت شهادت و حقیقت بسیار ضروری است. شهادت دروغ در زمانی که شخص درباره ی موضوعی به جای واقعیت دروغ می گوید اتفاق می افتد. همچنین ممکن است گاهی فرد اطلاعاتی ندارد، چیزی ندیده یا نشنیده اما در دادگاه خلاف این را ابراز می کند. از آنجا که شهادت دادن در دادگاه یکی از مهم ترین دلایل اثبات دعوا می باشد بنابراین واقعی و حقیقت بودن این شهادت بسیار تاثیرگذار خواهد بود. شهادت دروغ می تواند مانع عدالت شود و تاثیری منفی روی جریان پرونده های قضایی بگذارد و در نتیجه حق کسی ضایع شود.

پس از مشخص شدن شهادت دروغ

در صورتی که بررسی ها مشخص کند که شهادت دروغ اتفاق افتاده موارد زیر اجرایی می شود:
- فردی که شهادت دروغ می دهد بین سه ماه و یک روز تا دو سال به حبس محکوم می شود. یا شامل جریمه نقدی یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی می شود.
- در صورت مشخص شدن شهادت دروغ هر حکمی که در دادگاه براساس این شهادت صادر شده باطل خواهد شود.
- در صورت ایجاد خسارت از شهادت دروغ، فرد باید خسارات را جبران نماید. فرد یا همان شاهد که شهادت دروغ داده باید خسارت زیان دیده را جبران نمایند.
- به خاطر شهادت دروغ در مسائل کیفری می توان درخواست تجدید نظر داد.
- در صورتی که شاهد بعد از ادای سوگند شهادت دروغ بدهد مجازات سوگند دروغ را هم خواهد داشت. علاوه بر این دو نکته همان طور که در بالا اشاره کردیم در صورتی که مساله در خصوص حد، دیه یا قصاص باشد مجازات آن را نیز خواهد داشت.

سخن پایانی

گاهی پیش می آید که در دادگاه بنابه دلایلی افرادی که به عنوان شاهد احضار می شوند واقعیت را نمی گویند. در صورتی که شاهدها خلاف حقیقت را بیان کنند شهادت دروغ اتفاق افتاده است. از آنجا که شهادت ممکن است تاثیر زیادی در حکم صادر شده داشته باشد بنابراین شهادت دروغ خود جرم به حساب می آید. در این مقاله سعی کردیم تا اطلاعاتی در خصوص شهادت دروغ و مجازات آن بیاوریم. این نکته بسیار اهمیت دارد که آنچه نمی دانیم را ابراز نکنیم و در صورتی که چیزی می دانیم دقیقا همان را بیان کنیم. ممکن است هر گواهی باعث تغییرات زیادی در زندگی فرد یا افرادی داشته باشد. خوب است بدانید اگر در دادگاه ثابت شود که شاهد گواهی دروغ داده است مجرم حساب شده و مجازات خواهد شد.