شرایط و مراحل به اجرا گذاشتن مهریه ، یکی از آثاری که پس از عقد مطرح می شود بحث مهریه است. مهریه یا صداق مالی است که پس از عقد مرد موظف به پرداخت آن می شود. این مهر می تواند مال منقول یا غیرمنقول، سکه، پول و... باشد. البته مهریه پیش از عقد باید مشخص شود. به عبارت دیگر مهریه

یک دین است که بر عهده ی مرد می باشد. مهریه براساس توافق قبلی عندالمطالبه یا عندالاستطاعه باشد. دو نکته هم خوب است یاد آور شویم اینکه عدم تعیین مهریه باعث لغو و بطلان آن نمی شود. اما در عقد موقت مهریه باید حتماً مشخص شود در غیر این صورت باطل می شود.
زن پس از جاری شدن عقد می تواند اقدام به دریافت مهریه کند. در صورتی که مرد مهر را پرداخت نکند زن می تواند آن را به اجرا بگذارد. به این صورت که درخواست خود را به اداره ثبت یا دادگاه خانواده می برد. البته قوانین مهریه جدیدا اصلاح شده و فقط تا 110 سکه قابلیت زندانی کردن مرد را دارد. ولی این به معنای آن نیست که فقط 110 سکه قابل پرداخت است و باقی از بین می رود.

براساس ماده ی 1082 قانون مدنی کشور تبصره ی اول مهریه های نقدی به نرخ روز محاسبه می شود. به این معنی که مرد باید مهریه مشخص شده براساس نرخ روز محاسبه و پرداخت نماید. این میزان براساس تغییر شاخص ها و تورم سالیانه نسبت به سال عقد تعیین خواهد شد.
در ویرایش جدید قانون مهریه اشاره می شود که اگر مرد فوت کند مهریه تا آن تاریخ به نرخ روز محاسبه می شود. همچنین ملاک تعیین نرخ روز براساس زمان پرداخت مهریه توسط مرد محاسبه می شود و مربوط به تاریخ دادخواست نیست.

در صورتی که مقدار مهریه تا 20 میلیون تومان باشد دادخواست به شورای حل اختلاف داده می شود. این شورای حل اختلاف است که این مبالغ را رسیدگی می کند. اما اگر میزان مهریه بیشتر از این مبلغ باشد زن هم می تواند به اداره ی ثبت دادخواست دهد و هم می تواند از طریق دادگاه خانواده اقدام نماید.

در صورتی که دادخواست از اداره ی ثبت انجام شود رسیدگی به آن کم هزینه تر خواهد بود. هزینه دادرسی در ازای ثبت دادخواست پرداخت نمی شود. از این طریق زن می تواند مرد را ممنوع الخروج کند. هم با این کار اموال مرد توقیف می شود.
اما اگر دادخواست از طریق دادگاه خانواده ثبت شود زن باید مدارک شناسایی و سند ازدواج را همراه داشته باشد. به این مدارک به یکی از شعبه های دفتر خدمات الکترونیک قضایی رفته و دادخواست ثبت می کند.
همان طور که در بالا نیز اشاره کردیم جلب مرد فقط تا میزان 110 سکه در قانون جدید تایید می شود. همچنین برای جلوگیری از انتقال مال می توان درخواست توقیف اموال داد. با این کار ابتدا اموال مرد توقیف می شود سپس از دردخواست زن مطلع خواهد شد. پس از این کار باید منتظر زمان مشخص شده برای رسیدگی به دادخواست باشند. اگر حداکثر تا 10 روز پس از قرار تامین درخواست که توسط شورای حل اختلاف یا دادگاه صادر می شود، دادخواست اصلی مهریه ثبت نشود توقیف اموال کنسل خواهد شد.

مراحل به اجرا گذاشتن مهریه در اداره ثبت

برای اجرا گذاشتن مهریه اگر زن به اداره ثبت مراجعه کند باید مراحل زیر را طی کند:
- مطالبه مهریه: در این مرحله درخواست زن به صورت کتبی به اداره ثبت تحویل می شود. سردفتر بررسی های لازم را انجام داده سپس اخطاریه ای برای مرد ارسال می کند. در این مرحله اگر شک به خروج از کشور وجود داشته باشد زن می تواند حکم ممنوع الخروج شدن همسرش را درخواست دهد.
- استعلام دارایی ها و اموال مرد: در این مرحله تمام دارایی های مرد که ثبت شده است بررسی و استعلام می شود. حتی در صورتی که مرد در شهر دیگر ملک و دارایی داشته باشد نیز استعلام خواهد شد.
- وصول مهریه و هزینه های آن: در صورتی که اموال و دارایی های مرد توقیف شود اما همچنان اقدام به پرداخت نکند اموال به مزایده گذاشته می شود. مبلغ مهریه از پول این مزایده دریافت می شود و هزینه های اجرایی که یک بیستم آن است نیز از آن کسر خواهد شد.

مراحل به اجرا گذاشتن مهریه در دادگاه خانواده

در صورتی که مهلت زمانی دو ماه بگذرد و مالش توقیف نشود یا 6 ماه بگذرد اما مهریه درخواست نشود به دادگاه ارجاع خواهد شد. یعنی با این شرایط یک گواهی صادر می شود که طی آن توصیه می شود مهریه از دادگاه مطالبه شود. در این صورت باید دادخواست مهریه را از طریق وکیل و دادگاه پیش ببرند و مراحل کمی سخت خواهد شد. مراحل این فرایند به شرح زیر است:

- درخواست مهریه: برای ثبت درخواست مهریه در دادگاه باید عقدنامه هم در مدارک ثبت شود. به این معنی که باید یک سند مکتوب و مستند برای رابطه ی ازدواج موجود باشد. علاوه بر این توصیه می شود که در این مراحل با وکیل دادگستری مشاوره شود.

- درخواست مطالبه ی مهریه بدون درخواست طلاق: درخواست مهریه ربطی به درخواست طلاق ندارد. به این معنی که زن می تواند به هر دلیلی مهریه خود را مطالبه نماید. اما در صورتی که بحث طلاق در میان باشد حتماً مطالبه ی مهریه نیز در میان خواهد بود. درخواست مهریه به هر جهت ممکن است باعث ایجاد دلخوری ها و تنش هایی در روابط زوج شود. بر این اساس توصیه می شود که پیش از هر اقدامی ابتدا تمام جوانب سنجیده شود.

مهریه های قابل اجرا گذاشتن

- مهریه های مشخص شده
- مهریه های مالی
- مهریه های قابل تملک
- مهریه های مشروع

سخن پایانی

همان طور که حتماً می دانید یکی از مباحث روز قابل بحث، مساله مهریه است. از قدیم همیشه برای دلگرمی و حس صمیمیت و محبت میان زوج، مهریه یا صداق تعیین می شده است. این مبلغ به عنوان یک هدیه از سمت مرد به همسرش خودش می باشد. اما به مرور چالش هایی در این خصوص پیش آمد. امروزه بسیار دیده می شود که دادخواست هایی برای مطالبه ی مهریه از طریق مراجع پیگیری می شود. بنابراین نیاز است که از شرایط و مراحل طلب مهریه آگاهی کافی وجود داشته باشد. به این منظور در این مقاله سعی کردیم به مهریه های قابل مطالبه، شرایط و روند درخواست مطالبه آن اشاره نماییم.