داشتن پوستی صاف و یکدست برای همه ما یکی از معیارهای زیبایی به حساب می آید. با گذشت زمان و بر اثر عوامل محیطی و ژنتیکی، ساختار پوست دچار یک سری تغییر و تحولات می گردد.

در حالت کلی می توان گفت که کیفیت رنگ و ساختار پوست دچار اختلالاتی مانند چین و چروک، شلی و افتادگی پوست و ... می شود. در واقع با افزایش سن، پوست کلاژن و الاستین کمتری تولید می کند. به همین دلیل ساختار پوست دچار تحول شده و یک سری منافذ باز روی پوست ایجاد می شود که با بالاتر رفتن سن بزرگ می شوند و در پی آن، ضخامت پوست افزایش پیدا می کند. همچنین گرد و خاک، باکتری ها و چربی ها در داخل آن ها جمع شده و موجب به وجود آمدن نقاط سفید و سیاه رنگ روی پوست می شوند. این منافذ زیبایی پوست را تحت تاثیر قرار می دهند و باعث ناراحتی و نگرانی افراد می گردند. یکی از بهترین روش ها برای بستن منافذ پوست استفاده از لیزر درمانی می باشد. این روش غیر تهاجمی بوده و رشد کلاژن و الاستیم را تحریک نموده تا افزایش پیدا کنند و در پایان منافذ پوست بسته می شود. لیزر درمانی روشی سریع، بدون درد و آسیب پوستی است که باعث شفاف و شاداب شدن پوست می گردد. در این مقاله با درمان منافذ باز پوست به کمک لیزر بیشتر آشنا می شویم. با ما همراه باشید. 

منافذ باز پوست چیست؟

منافذ پوست راه ارتباطی غدد چربی موجود در پوست با سطح آن به حساب می آیند که وجود آن ها برای پوست الزامی است. در واقع ماده ترشح شده از غدد سباسه از طریق این منافذ به سطح پوست آمده و باعث تبادل حرارتی و مرطوب شدن سطح پوست می ‌شوند. همچنین این ماده پوسته‌ های موجود در سطح پوست، دود و آلودگی‌ های سطحی پوست را در خود حل می ‌کند. به منافذ باز پوست به اصطلاح پوست پرتغالی نیز می گویند. 

در واقع منافذ باز پوست به سلامتی آسیب نمی رسانند و فقط یک مشکل پوستی هستند. مشکل، وجود این منافذ نیست بلکه مشکل زمانی آغاز می‌ شود که این منافذ از حد عادی بازتر شوند. در افرادی که پوست‌ آن ها مستعد جوش است، منافذ باز پوست‌ مسدود شده و به جوش های سر سیاه یا سر سفید تبدیل می‌ شود. کاهش میزان کلاژن تولیدی پوست نیز این منافذ را بازتر و بزرگ ‌تر می کند. کلاژن ماده‌ ای است که در لایه‌ ی میانی پوست تولید می‌ شود و عاملی برای استحکام پوست می باشد. میزان این ماده با افزایش سن و متاثر از عوامل محیطی مانند آلودگی و نور خورشید کاهش می یابد. 
مشکل باز شدن منافذ پوست معمولا در قسمت گونه ‌ها و بینی بیشتر بروز می ‌کند. در برخی از افراد امکان دارد این مسئله در قسمت پیشانی و چانه و در مردان در قسمت سینه، بازوها و مچ دست ها بروز کند. باز بودن منافذ پوست باعث ایجاد ناهمواری بر روی پوست می شود که فرد احساس خجالت و ناراحتی بر روی پوست خود می کند. خوشبختانه فرد با پیشرفت درمانی می تواند پوست خود را درمان کند. لیزر درمانی و مزوتراپی روش هایی برای کاهش و رفع منافذ باز پوست هستند که با لایه برداری پوست باعث کوچک تر شدن منافذ باز می شوند.

دلایل ایجاد منافذ باز پوست

پوست بدن افراد به غیر از کف دست ‌ها و پاها از موهای کوچکی پوشیده شده است. هر فولیکول مو دارای منفذی در قسمت فوقانی آن می‌ باشد. غده‌ ای که در فولیکول مو وجود دارد (غده چربی یا سباسه)، چربی تولید می‌ کند. چربی ترشح شده به سطح پوست می رسد و در منافذ باز پوست ذخیره می شود. علت به وجود آمدن این منافذ، پیازهای بسیار ریز مو می باشند که ریشه های مو را در پوست نگه می دارند. در کنار هر یک از پیازهای مو یک غده ی چربی وجود دارد. 
وجود منافذ باز پوست جهت تنفس و تولید چربی های طبیعی در پوست که نقش حفاظت از آن در برابر خشکی و بی آب شدن پوست را بر عهده دارند، ضروری می باشد. تولید چربی بیش از حد، کاهش خاصیت ارتجاعی پوست اطراف منافذ، افزایش حجم فولیکول، عرق کردن زیاد، عدم شستشوی کافی یا تمیز کردن نادرست صورت، سیگار کشیدن، تغییرات هورمونی، تغذیه نامناسب، از بین رفتن رطوبت پوست و ... باعث باز شدن منافذ پوست می شوند. دلایل دیگر به وجود آمدن این مشکل پوستی عبارتند از:

1. کاهش میزان کلاژن و الاستین: کلاژن یکی از مهم ترین اجزای پوست محسوب می شود. در صورت از دست رفتن مقادیر زیادی از این ماده، پوست شل و سست شده و موجب باز شدن منافذ پوست می‌ گردد.
2. افزایش سن: به تدریج و با افزایش سن مشکلات پوستی مختلفی از جمله باز شدن منافذ پوست به وجود می آید. همچنین روند پیری پوست نیز افزایش می یابد و باعث از بین رفتن قابلیت ارتجاعی و سفتی پوست می شود و تولید الاستین و کلاژن در پوست کاهش می یابد. در نتیجه هیچ نگهدارنده ای برای منافذ و غدد چربی در پوست وجود نخواهد داشت. در نهایت افزایش سن باعث بزرگ تر و باز شدن منافذ باز پوست می شود. 
3. نور خورشید: دو نوع پرتو UVA و UVB در نور خورشید وجود دارند. پرتو UVA  برای کلاژن زیرلایه میانی پوست مضر می‌ باشد. قرار گرفتن در معرض نور خورشید به طور مداوم به کلاژن و الاستین پوست آسیب وارد می ‌کند و موجب خشکی، باز شدن منافذ پوست و بروز چین و چروک می‌ شود.
4. بیماری ‌های پوستی: این مورد عامل بسیار مهمی در باز شدن منافذ پوست محسوب می ‌شوند. افراد دارای پوست چرب و یا مبتلا به مشکلات پوستی در ناحیه تی در صورت (T-zone) دارای منافذ پوستی بازتری هستند.
5. جنسیت: پوست بدن مردان چرب ‌تر از زنان است و منافذ پوست بدن مردان نیز بازتر می باشد. عوامل هورمونی و قاعدگی می‌ توانند باعث باز شدن منافذ پوست بدن زنان شوند.

درمان منافذ باز پوست به کمک لیزر

لیزر درمانی بهترین روش بستن منافذ باز پوست به حساب می آید که به دو روش غیر تخریبی و تخریبی انجام می ‌گردد. لیزر غیر تخریبی باعث آسیب دیدگی سطح پوست نمی شود و بر بافت لایه میانی تاثیر می گذارد. این نوع روش موجب تولید کلاژن، بستن منافذ باز پوست، کاهش خطوط و چین و چروک های پوست صورت و ضایعات رنگدانه ای آن می شود. در نتیجه، پوست شاداب ‌تر و باطراوت تر به نظر می ‌رسد. لیزر تخریبی باعث تولید حرارت می گردد. این حرارت موجب ترمیم بخش کوچکی از پوست (از لایه شاخی تا لایه میانی) پوست می شود. تقریبا 3 الی 4 روز بعد کلاژن تولیده شده و منافذ باز پوست بسته می شوند. 

انواع دستگاه لیزر درمانی

در واقع می توان با استفاده از انواع دستگاه لیزر درمانی، منافذ باز پوستی را درمان نمود. این دستگاه ها با توجه به رنگ پوست، عمق منافذ آن و مدت زمان مورد نیاز برای استراحت بیمار انتخاب می شوند. رایج ترین لیزرهایی که برای درمان منافذ باز پوستی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

1-    لیزر CO2
از این لیزر بیشتر برای درمان و برطرف کردن آن دسته از منافذ باز پوستی استفاده می شود که دارای اندازه و عمق متوسطی هستند. لیزر CO2 با تجدید ساختار لایه های بالایی پوست موجب درمان منافذ باز پوست می شود. این لیزر برای درمان پوست تیره و روشن شدن رنگ پوست نیز کاربرد دارد.
2-    لیزر فراکشنال یا CO2RE
این نوع لیزر بیشتر برای درمان منافذ عمیق و باز پوست مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین از آن برای درمان ترک خوردگی های پوستی استفاده می شود. لیزر فراکشنال در مقایسه با دیگر لیزرها دارای دوره ریکاوری کوتاه مدتی است و تقریبا 3 الی 5 جلسه درمانی نیاز دارد. 

3-    درمان فراکشنال رادیوفرکانسی
در واقع این روش درمانی یک روش غیر لیزری است که جهت درمان منافذ بزرگ و برجسته به وجود آمده بر روی پوست مورد استفاده قرار می گیرد. نحوه عملکرد این روش به این صورت است که در آن از گرما برای فعال نمودن کلاژن و کوچک کردن منافذ پوستی استفاده می شود. در اغلب مواقع از این روش درمانی جهت دست یابی به نتایج مطلوب به همراه روش لیزر درمانی استفاده می گردد.

مزایای استفاده از لیزر برای درمان منافذ باز پوست

این روش به جراحی نیاز ندارد و به سایر بافت های بدن آسیب نمی رساند. استفاده از لیزر برای درمان این مشکل به بیهوشی نیاز ندارد و با بی حسی موضعی انجام می شود. این روش بسیار سریع انجام شده و وقت گیر نمی باشد. همچنین دوره نقاهت بسیار کوتاهی دارد. لیزر درمانی به تقویت کلاژن سازی در پوست کمک می کند. همچنین مشکلات دیگر پوستی را در کنار درمان منافذ باز پوست برطرف می سازد. درمان منافذ باز پوست به کمک لیزر در تعداد جلسات کمی انجام می شود. 

نحوه انجام لیزر درمانی

ابتدا ناحیه درمان توسط پزشک پاکسازی می گردد. سپس یک پماد بی حسی موضعی زده می شود تا فرد احساس درد نداشته باشد. اشعه ی لیزر به پوست فرد تابیده شده و لایه ‌ای از سطح پوست او برداشت می ‌شود. همزمان لیزر به لایه‌ های زیرین نفوذ کرده و باعث تحریک کلاژن سازی و کوچک شدن منافذ باز پوست می ‌گردد.

ماندگاری لیزر برای درمان منافذ باز پوست

ماندگاری نتایج حاصل شده به نحوه ی مراقبت فرد از پوست خود در برابر نور خورشید، عوامل ژنتیکی و روند سالخوردگی بستگی دارد. با مراقبت مناسب از پوست، نتایج این روش درمانی 2 تا ۳ سال ماندگار می باشد.

افراد نامناسب برای استفاده از لیزر درمانی

برخی از افراد باید از انجام دادن این روش خودداری کنند. افراد باردار و کسانی که در دوران شیردهی هستند. افرادی که سابقه ‌ی پرتو درمانی در محل مورد نظر را دارند.  کسانی که به بیماری ویتیلیگو یا لک و پیس مبتلا هستند. بیماری پوستی خود ایمنی و غیر مسری با ظهور لکه های سفید در اندازه های گوناگون و در نقاط مختلف پوست است که ریشه ژنتیکی دارد. افرادی که دارای حساسیت پوستی می باشند. اشخاصی که در 6 تا ۱۲ ماه گذشته درمانی با ایزوترتینوئین ها (قرص راکوتان) داشته ‌اند. 

عوارض جانبی لیزر درمانی

بعد از انجام لیزر درمانی، دلمه و قرمزی بر روی پوست ظاهر می ‌شود که طبیعی می باشد و ممکن است تا 2 هفته ادامه داشته باشد. برای کاهش این التهاب ها معمولا پمادهای ترمیمی و کرم ضد آفتاب تجویز می ‌شود. از دیگر عوارضی که بر روی پوست بعد از لیزر ظاهر خواهد شد، خشن شدن پوست و حالت سوختگی است که معمولا تا یک هفته با پوست اندازی در منطقه درمان رفع می گردد. اما برای کاهش اثرات آن می ‌توان از لوسیون های سوختگی و کمپرس سرد در محل مورد نظر استفاده نمود.

مراقبت های قبل از انجام لیزر درمانی

• حداکثر یک هفته قبل از انجام لیزر درمانی در معرض آفتاب قرار نگیرید و طی دو هفته از حمام آفتاب استفاده نکنید.
• برای انجام این روش نباید سابقه ترمیم غیر طبیعی پوست یا زخم پوست داشته باشید.
• در 3 ماه اخیر از لیزر جوانسازی استفاده نکنید.
• در محل درمان، دستگاه ضربان ساز پین های فلزی، پلیت یا استین قرار نداشته باشد.
• 4 هفته قبل از انجام لیزر درمانی برای منافذ باز پوست، لایه برداری پوست انجام ندهید. 
• 3 روز قبل از درمان از ویتامین موضعی A استفاده نکنید. 

مراقبت های بعد از انجام لیزر درمانی

• به مدت 48 ساعت از قرار گرفتن در معرض آفتاب، برنزه شدن، سولاریوم و ورزش خودداری کنید.
• حداقل 7 روز از ضد آفتاب SPF 50+ استفاده نمایید.
• از محصولات مراقبت از پوست از جمله ضد آفتاب از روز بعد در منطقه تحت درمان استفاده شود.
• حداقل از 72 ساعت بعد از لیزر درمانی از مصرف هر گونه محصولات فعال حاوی AHA، Glycolics و Retinol خودداری کنید.

روش های دیگر درمان منافذ باز پوست

1-    مزوتراپی منافذ باز پوست
مزوتراپی روشی است که در آن اسیدهای آمینه، ویتامین، مواد معدنی و داروهای خاص در بالای لایه میانی پوست تزریق می‌ شوند. این ترکیب از طریق تزریق های میکرو به نواحی مورد نظر در پوست منتقل می گردد که موجب تحریک پوست برای آغاز روند بازسازی و جوانسازی می ‌شود. همچنین به پوست کمک می کند تا کلاژن و الاستین بیشتری جهت ترمیم خود تولید کند. 

2-    مصرف داروی موضعی 
ویتامین A باعث کاهش فعالیت غدد چربی، تسریع لایه ‌برداری پوست و تحریک تولید کلاژن می ‌شود. در نهایت این ویتامین سبب کاهش خطوط ظریف و چین و چروک و بسته شدن منافذ باز پوست می‌ گردد. البته مشاهده نتیجه درمان به چندین ماه زمان نیاز دارد و افراد باید جهت استفاده از ویتامین A احتیاط کنند. این ویتامین باعث حساس شدن پوست در برابر نور خورشید می ‌شود. در نتیجه امکان دارد لک و کک و مک ایجاد شود. مصرف ویتامین A باید با نظارت متخصص پوست انجام گیرد.
3-    لایه ‌برداری پوست با استفاده از آلفا هیدروکسی اسید (AHA)
استفاده از آلفا هیدروکسی اسید و پلی هیدروکسی اسید (PHA) به لایه‌ برداری لایه شاخی کمک کرده، پوست را ضخیم نموده و موجب کاهش لکه‌ های تیره و بستن منافذ باز پوست می ‌شود. پس از لایه‌ برداری با  AHA، باید به طور مداوم از کرم ضد آفتاب استفاده گردد. از ورزش در محیط باز باید خودداری شود. پیش از استفاده از AHA با غلظت بیش از 10 درصد برای درمان منافذ باز پوست باید با پزشک مشورت شود. زیرا در ابتدا حتما باید وضعیت پوستی مورد بررسی قرار گیرد.

4-    بستن منافذ باز پوست با امواج رادیویی
از امواج رادیویی حرارتی می ‌توان به منظور بستن منافذ باز پوست استفاده نمود. این امواج علاوه بر از بین بردن چربی صورت موجب انتقال انرژی حرارتی به لایه میانی پوست و تولید کلاژن می ‌شوند. استفاده از امواج رادیویی روش مناسبی جهت بستن منافذ باز پوست به حساب می آید.
5-    لایه برداری شیمیایی یا پیلینگ پوست 
پیلینگ یک روش درمانی است که از اسیدها و آنزیم های خاصی برای از بین رفتن سلول های مرده استفاده می کند. این روش درمانی جهت لایه ‌برداری لایه فوقانی پوست به منظور بستن منافذ باز پوست، از بین بردن آلودگی و تحریک جریان گره‌ های لنفاوی استفاده می‌ شود. همچنین طراوت و شادابی پوست را افزایش می دهد. پیلینگ باعث بروز التهاب، راش و سوزش پوست صورت نمی ‌شود. این روش در نهایت باعث بستن منافذ باز پوست می ‌گردد.
6-    میکرونیدلینگ 
یک روش غیر تهاجمی جهت رفع مشکلات پوستی به شمار می رود. در این روش از درمارولر و یا قلم میکرونیدل استفاده می ‌شود. درمارولر یک غلتک دستی می باشد که سوزن‌ های کوچکی بر روی آن قرار گرفته است. قلم میکرونیدل ابزاری مجهز به موتور است که با استفاده از سوزن‌ های کوچک موجب ایجاد سوراخ در پوست می ‌شود. این سوراخ ‌ها باعث ایجاد آسیب‌ های جزئی در پوست شده و سبب افزایش سرعت روند بهبودی پوست می ‌شوند. این روش به بستن منافذ باز پوست کمک می‌ کند.

روش‌ های بستن منافذ باز پوست در منزل 

در این قسمت روش ‌های موثر جهت بستن منافذ باز پوست در منزل شرح داده می ‌شوند. در صورت تمایل به استفاده از این روش ‌ها باید با پزشک مشورت شود.

1-    استفاده از محصولات بر پایه آب 
در صورت چرب بودن پوست باید از محصولات بر پایه آب مصرف نمایید. استفاده از این محصولات باعث جلوگیری از ورود چربی اضافی به منافذ پوست می ‌شود. افراد دارای پوست چرب باید از مصرف محصولات بر پایه روغن خودداری کنند. این محصولات می‌ توانند موجب افزایش میزان چربی و باز شدن منافذ پوست شوند.
2-    استفاده از یخ
یخ باعث انقباض سلول‌ های پوست می‌ شود. همین موضوع به بسته شدن منافذ پوستی کمک زیادی می‌ کند. نکته مهم این است که به‌ هیچ ‌وجه یخ را به صورت مستقیم روی پوست خود قرار ندهید. این کار باعث خشکی پوست و تشدید آسیب خواهد شد. برای استفاده از ماسک یخ، تکه‌ های یخ را در داخل پلاستیک قرار داده و آن را لای یک حوله یا پارچه نازک بپیچید. این کار را به صورت مرتب حدود دو تا سه بار در هفته انجام دهید.
3-    ترکیب ماست و نمک
نمک یک دشمن قوی برای انواع باکتری‌ های مضر روی پوست است و ماست نیز می‌ تواند به حفظ تعادل چربی پوست و جمع شدن منافذ آن کمک کند. برای تهیه این ماسک خانگی، 4 قاشق غذاخوری ماست را با یک قاشق غذاخوری نمک ترکیب کنید. این ترکیب را آنقدر به هم بزنید تا دانه‌ های نمک در ماست مشخص نباشند. می توانید این ترکیب را روی پوست خود بمالید و پس از ۱۰ تا 15 دقیقه پوست خود را بشویید. اما برای اثرگذاری بیشتر بهتر است کمی آب لیمو و عسل نیز به آن اضافه کنید. خواص این چهار ماده در کنار یکدیگر به جمع شدن منافذ باز پوست کمک زیادی خواهد کرد.
4-    استفاده از پاک‌ کننده بر پایه ژل 
رعایت بهداشت و پاک‌ سازی مرتب پوست تاثیر زیادی در جلوگیری از باز شدن منافذ پوست دارد. اما نکته مهم‌ تر از تمیز نگه داشتن پوست استفاده از مواد پاک‌ کننده مناسب می باشد. موادی که ترکیبات آن‌ ها کاملا با پوست سازگار باشد و در منافذ پوست نفوذ نکنند. در صورت چرب بودن پوست و تمایل به بستن منافذ باز پوست باید از محصولات پاک کننده بر پایه ژل استفاده نمایید. این نوع پاک ‌کننده‌ ها چربی اضافه و آلودگی‌ ها را از منافذ پوست بیرون می ‌کشند و منافذ پوست را سالم و طبیعی نگه می ‌دارند. ممکن است پاک ‌کننده ‌هایی که دارای خاصیت مرطوب کننده هستند در منافذ پوست رسوب کرده و سبب افزایش چربی پوست شوند. پاک ‌کننده‌ های بر پایه ژل به خارج کردن چربی از منافذ و بستن آن‌ ها کمک می‌ کنند.
5-    ترکیب سفیده تخم‌ مرغ و آب‌ لیمو
ریختن سفیده تخم ‌مرغ بر روی پوست، آن را جمع می‌ کند. همین ویژگی باعث می ‌شود که سفیده تخم‌ مرغ درمان مناسبی برای بستن منافذ باز پوست باشد. ترکیب سفیده تخم‌ مرغ با آب لیموی تازه یک ترکیب معجزه‌ آسا برای منافذ باز پوست می باشد. این ماسک را می‌ توانید با ترکیب یک عدد سفیده تخم ‌مرغ و دو قاشق چایخوری آب لیموی تازه درست کنید. این ترکیب را روی کل سطح پوست خود بکشید و بعد از خشک شدن، آن را با آب ولرم کاملا بشویید.
6-    استفاده از ماسک خاک رس 
خاک رس دارای خاصیت آنتی باکتریال است و می ‌تواند منافذ باز پوست را از بین ببرد. برای این کار ترجیحا از خاک رس آبی و سفید استفاده کنید. استفاده از ماسک خاک رس یک یا دو بار در هفته به خارج کردن چربی از منافذ کمک می کند. در نتیجه از باز شدن منافذ پوست جلوگیری می ‌شود. از ماسک خاک رس در روز لایه ‌برداری پوست استفاده نشود. زیرا می ‌تواند سبب ایجاد خارش و حساسیت پوستی شود. حساسیت پوستی می ‌تواند سبب باز شدن منافذ و بروز لکه بر روی پوست گردد. یک قاشق غذاخوری از این خاک را با مقداری آب گرم مخلوط کنید تا خمیری با بافت غلیظ ایجاد شود. این خمیر را روی پوست خود بمالید و بعد از ۱۵ دقیقه با آب ولرم بشویید. 

7-    پاک کردن آرایش در زمان شب 
پاک کردن آرایش در زمان شب پیش از خوابیدن الزامی است. خوابیدن با وجود مواد آرایشی بر روی پوست صورت موجب مسدود شدن منافذ پوستی می شود. زیرا در این حالت مواد آرایشی، چربی و باکتری در منافذ پوست تجمع پیدا می ‌کنند. جهت پاک کردن مواد آرایشی از پوست صورت ‌می ‌توان از دستمال پاک‌ کننده آرایش استفاده کرد.
8-    استفاده از کرم ضد آفتاب 
محافظت از پوست در برابر نور خورشید از اهمیت زیادی برخوردار است. نور خورشید می‌ تواند سبب خشک شدن پوست شود. منافذ پوست در اثر خشک شدن، باز می ‌شوند. محافظت از پوست در برابر نور خورشید سبب حفظ انعطاف ‌پذیری پوست می‌ گردد. استفاده از کلاه با لبه ‌های پهن، مصرف روزانه از کرم ضد آفتاب و قرار گرفتن در سایه در زمان تابش شدید آفتاب از روش های محافظت از پوست هستند.

سخن پایانی

درمان حرفه ‌ای و غیرتهاجمی با لیزر یک روش فوق ‌العاده موثر است که توسط کیلینیک زیبایی در ستارخان انجام می ‌شود. لیزر با نفوذ به لایه‌ های پوست در چهار مرحله همزمان، پوست را تحریک می ‌کند تا کلاژن بیشتری بسازد و برای درمان منافذ باز که با افزایش سن و نور خورشید بزرگ شده ‌اند، مفید و موثر می باشد.